Poza tradycyjnymi programami, które wspomagają codzienną pracę człowieka, istnieją również specjalistyczne systemy eksperckie. I mogą okazać się one jeszcze bardziej przydatne ludzkości niż oprogramowanie, z którym mamy do czynienia na co dzień. Tylko, że z drugiej strony, wymaga ono dużych nakładów sił przeznaczonych na ich przygotowanie.
System ekspertowy to ni mniej, ni więcej specjalny system komputerowy, który ma za zadanie w znaczny sposób wspomagać podejmowanie decyzji wymagających ogromnej wiedzy i umiejętności kojarzenia ze sobą wielu różnych faktów. Oznacza to, iż system taki będzie czerpał dane z ogromnej bazy danych, do której zresztą ciągle mogą być dodawane nowe pozycje. Natomiast główny silnik oprogramowania ma za zadanie kojarzyć ze sobą fakty, by oddać jak najbliższą prawdy odpowiedź na zadane przez użytkownika pytanie.
W jakich dziedzinach mogą sprawdzić się tego typu systemu? Choćby w medycynie, gdzie na podstawie bazy danych chorób i ich objawów (a także na podstawie historii chroby pacjenta), program komputerowy sam będzie w stanie jak najtrafniej zdiagnozować chorobę pacjenta.
Oczywiście to tylko jeden z przykładów. Tych można podawać znacznie więcej, choćby na podstawie istniejących już systemów ekspertowych. Jednym z takich jest niejaki Dendral, który opracowano w okolicach 1965 roku. Ma on za zadanie wspomóc m.in. ustalenie struktury molekularnej nieznanych chemicznych związków organicznych. Jego młodszy kolega, tj. system Mycin z lat `70 wieku XX wspmagał diagnozę bakteryjnej choroby krwi oraz wybranie skutecznej terapii dla tego schorzenia. Oczywiście wymagało to najpierw wytężonej pracy konsylium lekarskiego, które z programem komputerowym podzieliło się swoją wiedzą i doświadczeniem (a które to znalazły się w odpowiedniej bazie danych). Kolejnym przykładem takiego systemu jest Prospector, który powstał na przełomie lat `70 i `80. Jest on odpowiedzialny m.in. za… odkrycie dużych złóż molibdenu.
Systemy ekspertowe nie tylko w teorii brzmią jako przyszłość ludzkości. Współczesność zdaje się potwierdzać ich możliwości, natomiast przyszłość bez takich systemów wydaje się nie istnieć.